“ซื้อแต่ธุรกิจที่มีคุณภาพ ในราคาที่สมเหตุสมผล แล้วจงอยู่เฉย ๆ”

นี่คือวลีอมตะของคุณ Terry Smith ผู้ก่อตั้งกองทุน Fundsmith Equity Fund กองทุนที่เน้นลงทุนในหุ้นพื้นฐานดีในระยะยาว

ปัจจุบันกองทุน Fundsmith มีสินทรัพย์ภายใต้การบริหารจัดการรวม 970,000 ล้านบาท ทำผลตอบแทนได้ทบต้นเฉลี่ยปีละ 14.8% นับตั้งแต่จัดตั้งกองทุนเมื่อปี 2010 จนได้ฉายาว่าเป็น “Warren Buffett แห่งอังกฤษ”

แล้วคุณ Terry Smith มีเกณฑ์อะไรในการตรวจสอบคุณภาพธุรกิจ และประเมินมูลค่าหุ้นอย่างไร ถึงสร้างผลตอบแทนจากการลงทุนได้ดีแบบนี้ ?

MONEY LAB จะย่อยเรื่องการเงิน การลงทุน ให้เข้าใจง่าย ๆ

1. ซื้อแต่ธุรกิจที่มีคุณภาพ

หลายคนอาจจะมีภาพในหัวเกี่ยวกับธุรกิจที่มีคุณภาพดีไม่เหมือนกัน แต่สำหรับคุณ Smith แล้ว เขามีเกณฑ์อยู่ 3 ข้อ ดังนี้

- เป็นธุรกิจที่ขายสินค้า หรือบริการ ที่คนส่วนใหญ่จะกลับมาซื้อซ้ำ ๆ หรือใช้บริการบ่อย ๆ

เช่น ธุรกิจผลิตสินค้าอุปโภค บริโภค ธุรกิจซอฟต์แวร์ที่จำเป็นต่อการทำงาน และธุรกิจยา เป็นต้น

คุณ Smith มองว่าธุรกิจแบบนี้ จะมีผลประกอบการที่ค่อนข้างมั่นคง ไม่ค่อยผันผวนไปตามภาวะเศรษฐกิจ 

- เป็นธุรกิจที่ไม่จำเป็นต้องใช้เงินลงทุนสูง และสามารถสร้างผลกำไรในรูปเงินสดได้ดี

ธุรกิจที่ไม่จำเป็นต้องใช้เงินลงทุนในการขยายธุรกิจมากเกินไป จะทำให้บริษัทไม่จำเป็นต้องกู้ยืมเงินมากนัก 

โดยส่วนใหญ่แล้วธุรกิจประเภทนี้ ใช้เพียงแค่กระแสเงินสดที่หมุนเวียนในธุรกิจก็เพียงพอที่จะลงทุนขยายธุรกิจแล้ว

เมื่อไม่จำเป็นต้องกู้ยืมเงินมาก บริษัทก็จะมีภาระค่าใช้จ่ายดอกเบี้ยเงินกู้ยืมต่ำ หรือไม่มีเลย ทำให้ฐานะทางการเงินมีความแข็งแกร่ง ความเสี่ยงที่ธุรกิจจะล้มละลายก็ต่ำ

ส่วนการพิจารณาว่าบริษัทจะสามารถสร้างผลกำไรในรูปเงินสดได้มากแค่ไหน คุณ Smith ใช้อัตราส่วนที่เรียกว่า Cash Conversion Ratio

คำนวณได้โดยนำ กระแสเงินสดจากการดำเนินงาน มาหารด้วยกำไรสุทธิ

หากได้ตัวเลขออกมามากกว่า 1 ก็หมายความว่า ทุก ๆ กำไรสุทธิ 1 บาทของบริษัท สามารถแปลงออกมาเป็นกระแสเงินสดไหลเข้าบริษัทมากกว่า 1 บาท

และแสดงให้เห็นว่า บริษัทสามารถสร้างกระแสเงินสดได้มากกว่ากำไรสุทธิ ที่บริษัททำได้นั่นเอง

โดยคุณ Smith มักจะชื่นชอบบริษัทที่มี Cash Conversion Ratio มากกว่า 1 และพยายามหลีกเลี่ยงบริษัทที่มี Cash Conversion Ratio น้อยกว่า 1

เพราะบริษัทเหล่านั้น อาจจะมีตัวเลขกำไรทางบัญชีเป็นจำนวนมากก็จริง แต่กลับไม่สามารถสร้างกระแสเงินสดให้มากเท่ากับตัวเลขกำไรที่แสดงอยู่ในงบการเงินก็ได้

- เป็นบริษัทที่สร้างผลตอบแทนต่อเงินลงทุนได้สูง

ผลตอบแทนต่อเงินลงทุน สามารถวัดได้จากหลากหลายตัวเลข เช่น ROI, ROIC หรือ ROCE 

แต่สำหรับคุณ Smith แล้ว เขามักจะชอบวัดจาก ROCE แบบที่เขาคำนวณเองมากกว่า

โดย ROCE หรือ Return on Capital Employed แบบคุณ Smith นั้น คำนวณได้จาก  

ROCE = (กระแสเงินสดจากการดำเนินงาน / Capital Employed) x 100%

ซึ่ง Capital Employed ก็หาได้จาก ส่วนของผู้ถือหุ้น + (หนี้สินระยะสั้น + หนี้สินระยะยาว) - เงินสดและรายการเทียบเท่าเงินสด

ยิ่งได้ตัวเลข ROCE ออกมาสูง ก็แปลว่าบริษัทนั้นมีความสามารถในการสร้างผลตอบแทนต่อเงินลงทุนได้ดี

การพิจารณาเลือกลงทุนเฉพาะบริษัทที่มีผลตอบแทนต่อเงินลงทุนสูง เป็นอีกเหตุผลหนึ่งที่คุณ Smith ชอบธุรกิจที่ไม่จำเป็นต้องใช้เงินลงทุนสูง

เพราะเมื่อธุรกิจไม่จำเป็นต้องใช้เงินลงทุนสูง ก็จะทำให้มีอัตราผลตอบแทนต่อเงินลงทุนสูง ได้ง่ายกว่าธุรกิจที่ต้องใช้เงินลงทุนในการขยายธุรกิจมาก ๆ

แม้คุณ Smith จะไม่มีตัวเลขที่บอกเราได้แน่นอนว่า ROCE ควรมีค่าอยู่ที่เท่าไร

แต่หากดูจากพอร์ตการลงทุนของ Fundsmith เราจะพบว่า ธุรกิจที่คุณ Smith ลงทุน มักจะมี ROCE สูงกว่าค่าเฉลี่ยของคู่แข่งในอุตสาหกรรมเดียวกัน

และสิ่งสำคัญที่คุณ Smith คอยย้ำเตือนอยู่บ่อย ๆ ก็คือ ให้หลีกเลี่ยงบริษัทที่มี ROCE ต่ำกว่า WACC หรือต้นทุนเงินทุนเฉลี่ยของบริษัท

เพราะหากเป็นแบบนั้นแล้ว ก็หมายความว่า ผลตอบแทนจากการลงทุนต่าง ๆ ของบริษัทนั้น ไม่คุ้มกับต้นทุนทางการเงิน และมูลค่าบริษัทก็จะลดลงในที่สุด

นอกจาก ROCE แล้ว คุณ Smith ยังแนะนำให้เราดูตัวเลข Retention Rate ควบคู่ไปด้วย

Retention Rate คือ อัตราส่วนกำไรที่บริษัทเก็บไว้ลงทุนเพิ่ม หาได้จาก

[(กำไรสุทธิ - เงินปันผลจ่าย) / กำไรสุทธิ] x 100%

ยิ่งบริษัทไหนมี Retention Rate และมี ROCE ที่สูง ก็แปลว่า บริษัทนั้นสามารถนำกำไรกลับไปลงทุนต่อ แล้วยังได้ผลตอบแทนที่สูงกลับมาอีกด้วย

ซึ่งบริษัทแบบนี้ จะมีมูลค่าบริษัทเพิ่มขึ้นมากกว่าบริษัทเดียวกันที่มี ROCE พอ ๆ กัน แต่เก็บกำไรกลับมาลงทุนน้อยกว่า

2. ในราคาที่สมเหตุสมผล

คุณ Smith เป็นนักลงทุนที่ชื่นชอบดูอัตราส่วน Free Cash Flow Yield เป็นอย่างมาก

Free Cash Flow Yield คำนวณจาก 

Free Cash Flow Yield = กระแสเงินสดอิสระ / มูลค่าบริษัทในปัจจุบัน

ซึ่งตัวเลข Free Cash Flow Yield นี้จะบอกเราว่า นักลงทุนที่ซื้อหุ้นตัวนี้ไป จะได้ผลตอบแทนเป็นกระแสเงินสดอิสระ มากน้อยแค่ไหน 

โดยสำหรับคุณ Smith แล้ว เขามักจะมองหาหุ้นที่มี Free Cash Flow Yield มากกว่า 4% ขึ้นไป

3. แล้วจงอยู่เฉย ๆ

หลังจากเราได้ซื้อหุ้นของบริษัทคุณภาพดี ในราคาที่สมเหตุสมผลแล้ว สิ่งที่สำคัญต่อมาก็คือการอดทนถือหุ้นของบริษัทเหล่านี้ ให้นานที่สุดเท่าที่จะนานได้

แต่ในระหว่างทางที่เราถือหุ้น เราก็ต้องคอยตรวจสอบผลประกอบการของบริษัท และพิจารณาคุณภาพธุรกิจที่เราลงทุนอยู่เสมอ

เพราะจริงอยู่ที่คุณ Smith จะแนะนำให้เราอยู่เฉย ๆ แต่ตลอด 15 ปี ที่คุณ Smith บริหารกองทุน เขาก็คอยมองหาธุรกิจที่คุณภาพดีตัวใหม่ และทยอยขายหุ้นในธุรกิจที่คุณภาพลดลงอยู่เสมอ

อย่างไรก็ตาม ถ้าหากเรามีความระมัดระวัง และเลือกเฉพาะธุรกิจที่มีคุณภาพสูงจริง ๆ ตั้งแต่แรก ก็จะทำให้เราไม่เหนื่อย คอยขายหุ้นที่เราคิดผิดทีหลัง

เช่นเดียวกับกองทุน Fundsmith ของคุณ Smith ที่ได้รับการยกย่องว่าเป็นกองทุนบริหารจัดการเชิงรุก ที่มีการปรับพอร์ตน้อยมาก

ปิดท้ายด้วยข้อมูลที่น่าสนใจ มีกองทุนรวมจากประเทศไทย ที่ไปลงทุนในกองทุน Fundsmith ของคุณ Terry Smith อยู่

โดยกองทุนที่นำเงินไปลงทุนในกองทุน Fundsmith คือ กองทุน PRINCIPAL GQE ที่บริหารจัดการโดย บลจ.พรินซิเพิล นั่นเอง..

หมายเหตุ: บทความนี้ไม่ได้มีเจตนาชี้นำให้ซื้อหรือขายกองทุนเหล่านี้ การลงทุนมีความเสี่ยง โปรดศึกษาข้อมูลให้ครบถ้วน ก่อนการตัดสินใจลงทุนทุกครั้ง

#ลงทุน

#หลักการลงทุน

#WorldClassInvestors

References

-https://www.fundsmith.co.uk/factsheet/

-https://www.fundsmith.co.uk/media/jbsni1u0/morningstar-report-fundsmith-equity-fund-march-2024.pdf

-https://www.valueresearchonline.com/stories/222252/terry-smith-investment-principles/

-https://stockinvestoriq.com/quality-stock-screener/

-https://www.investopedia.com/terms/n/netdebt.asp

-https://www.principal.th/th/principal-gqe

-หนังสือ Investing for Growth โดย Terry Smith