เคยสงสัยกันไหมว่า ทำไม สินค้าที่ผลิตเลียนแบบกันได้ง่าย ๆ อย่างเครื่องดื่มน้ำอัดลม กลับมีเพียงแค่โค้ก กับเป๊ปซี่ ที่ครองตลาดทั่วโลกได้อย่างเบ็ดเสร็จ

เพราะแค่ 2 แบรนด์นี้ก็ครองส่วนแบ่งตลาดน้ำอัดลมทั่วโลกรวมกันถึง 70%

โดยบริษัท Coca-Cola เจ้าของโค้ก สไปรท์ และแฟนต้า เป็นบริษัทน้ำอัดลมที่ครองส่วนแบ่งอันดับ 1 เกือบ 50%

และ Coca-Cola ก็เป็นบริษัทหนึ่ง ที่เราสามารถลงทุนได้ ผ่านเครื่องมือ DRx ที่เทรดอยู่ในตลาดหุ้นไทย

โดย DRx ของ Coca-Cola ชื่อว่า “KO80X”

แล้ว Coca-Cola ใช้กลยุทธ์อะไร ถึงครองความเป็นผู้นำ ในธุรกิจที่ใคร ๆ ก็สามารถเข้ามาแข่งขันได้แบบนี้ ?

MONEY LAB จะย่อยเรื่องการเงิน การลงทุน ให้เข้าใจง่าย ๆ

เมื่อให้นึกถึงข้อได้เปรียบทางธุรกิจของโค้ก หลายคนอาจจะนึกถึงความเป็นผู้บุกเบิกธุรกิจน้ำอัดลมเป็นรายแรก หรือที่เราเรียกกันว่า First-Mover Advantage

แต่รู้ไหมว่าจริง ๆ แล้ว โค้ก ไม่ใช่น้ำอัดลมแบรนด์แรกของโลก อย่างที่ใครหลายคนกำลังเข้าใจผิดอยู่

เพราะน้ำอัดลมแก้วแรกของโลก ถูกคิดค้นขึ้นมาในยุโรป ตั้งแต่ปี 1676 แล้ว

โดยในช่วงแรก น้ำอัดลม ถูกใช้เป็นแค่เครื่องดื่มบรรเทาอาการท้องผูกเท่านั้น

จนกระทั่งต่อมา มีเภสัชกรชื่อ คุณ John Pemberton คิดค้นน้ำอัดลม ที่มีส่วนผสมสารกาเฟอีนจากใบโคคา และถั่วโคล่า

จนกลายมาเป็นชื่อน้ำอัดลมที่เรียกว่า “Coca-Cola”

หรือที่เรารู้จักกันในปัจจุบันว่า โค้ก ในที่สุด

แต่ก่อนที่คุณ Pemberton จะเสียชีวิต เขาได้ขายสูตรน้ำอัดลมให้กับคุณ Asa Candler เจ้าของธุรกิจร้านขายยา

และคุณ Candler ก็จัดตั้งบริษัท Coca-Cola ขึ้นมาอย่างเป็นทางการในปี 1891

โดยกลยุทธ์ธุรกิจของคุณ Candler ก็คือการโหมติดโลโก Coca-Cola ลงบนทุกสิ่งทุกอย่างที่สามารถติดได้ เช่น ปฏิทิน ข้างรถขนส่ง ผนังกำแพง เพื่อให้แบรนด์เป็นที่รู้จัก

ต่อมาก็เริ่มมีการบรรจุขวดขายเป็นครั้งแรก ทำให้ Coca-Cola ไม่ได้ถูกวางขายแค่ในร้านขายยาอีกต่อไป เพราะสามารถเข้าไปอยู่ในบ้าน ร้านอาหาร และร้านค้าทั่วไป ได้สำเร็จ

แต่ด้วยความที่น้ำอัดลม เป็นสินค้าที่ทำเลียนแบบกันได้ง่าย ๆ ทำให้มีเครื่องดื่มที่บรรจุขวดหน้าตาเหมือนกัน และชื่อคล้ายกัน ออกมาเยอะ จนลูกค้าแทบจะแยกไม่ออก

Coca-Cola จึงสร้างความแตกต่างให้สินค้าของตน ด้วยการออกแบบขวดรูปทรงใหม่ ที่มีส่วนโค้งเว้า มีลายแนวตั้งข้างขวด เป็นเอกลักษณ์เฉพาะของโค้กมาจนถึงทุกวันนี้

แต่เมื่อถึงเวลาที่ Coca-Cola ต้องการจะเติบโตไปทั่วโลก ปัญหาของ Coca-Cola ไม่ได้มีแค่การสร้างแบรนด์ และการสร้างความแตกต่างของผลิตภัณฑ์อีกแล้ว

เพราะการจะไปบุกต่างประเทศ พวกเขาต้องเจอกับคู่แข่งในต่างประเทศ ที่รู้จักตลาดนั้น ๆ ดีมากกว่า Coca-Cola มาก

และนั่นก็นำมาสู่กลยุทธ์อันเหนือชั้น ที่ทำให้ Coca-Cola กลายเป็นเจ้าตลาดของน้ำอัดลม จนถึงทุกวันนี้ นั่นก็คือ

“ดึงคู่แข่งมาเป็นพวก”

โดย Coca-Cola จะมองหาผู้ผลิตขวดบรรจุเครื่องดื่มในแต่ละประเทศ แล้วขายน้ำหัวเชื้อ ซึ่งเป็นวัตถุดิบสำคัญของน้ำอัดลมให้กับผู้ผลิตเหล่านี้

จากนั้นผู้ผลิตเหล่านี้ก็จะผลิตโค้ก ตามสูตรของ Coca-Cola และจะได้รับสิทธิให้เป็นผู้จัดจำหน่ายโค้กในประเทศของตนด้วย

กลยุทธ์นี้เป็นการปิดจุดอ่อนของ Coca-Cola ที่ไม่ได้มีความเชี่ยวชาญในเรื่องช่องทางจัดจำหน่ายท้องถิ่นของแต่ละประเทศ

ซึ่งอาจจะเปิดโอกาสให้คู่แข่ง ที่มีความรู้ความเข้าใจในตลาดประเทศตัวเองมากกว่า ผลิตน้ำอัดลมมาขายแข่งกับ Coca-Cola

แต่ด้วยแบรนด์อันแข็งแกร่งของโค้ก ซึ่งบริษัทได้ลงทุนโฆษณามาเป็นเวลาหลายร้อยปี

ก็ทำให้แทนที่ Coca-Cola จะใช้ทรัพยากรอันมีค่าของบริษัท เพื่อบุกไปเอาชนะผู้ผลิตน้ำอัดลมเจ้าบ้าน ที่เข้าใจตลาดดีกว่า

ก็เปลี่ยนเป็นการใช้แบรนด์อันแข็งแกร่งนี้ จูงใจให้ผู้ผลิตท้องถิ่น หันมาจับมือกับ Coca-Cola เพื่อที่จะได้ประโยชน์จากแบรนด์อันแข็งแกร่งของโค้ก แทนที่จะผลิตน้ำอัดลมมาแข่งกัน

ด้วยเหตุนี้ Coca-Cola จึงไม่ต้องเสียเงิน เสียเวลา ไปกับการสร้างโรงงานทีละประเทศ แต่ก็สามารถขายโค้กไปได้ทั่วโลก ตั้งแต่ในชุมชนแออัด ไปจนถึงที่นั่งชั้นหนึ่งบนเครื่องบิน

โดยตัวอย่างของบริษัทที่ Coca-Cola ไปจับมือเป็นพันธมิตรด้วย ที่หลายคนน่าจะรู้จักก็มี Heineken และ Carlsberg

ส่วนตัวอย่างจากประเทศไทยเองก็คือ บริษัท ไทยน้ำทิพย์ จำกัด และบริษัท หาดทิพย์ จำกัด (มหาชน) ที่ผลิตและจัดจำหน่ายโค้ก ในเขต 14 จังหวัดภาคใต้

ปิดท้ายด้วยข้อมูลที่น่าสนใจ แบรนด์น้ำอัดลมที่เก่าแก่ที่สุดที่ยังคงวางขายอยู่ในปัจจุบัน คือ Schweppes ที่ถูกคิดค้นขึ้นในปี 1783

แต่ปัจจุบัน น้ำอัดลมที่เกิดก่อนโค้กถึง 100 ปีอย่าง Schweppes ในหลายประเทศก็กลายเป็นส่วนหนึ่งของบริษัท Coca-Cola ไปเรียบร้อยแล้ว..

References

-https://www.suredividend.com/dividend-aristocrats-ko/

-https://investors.coca-colacompany.com/filings-reports/annual-filings-10-k/content/0000021344-24-000009/0000021344-24-000009.pdf

-https://finance.yahoo.com/news/16-largest-soda-soft-drink-141215527.html

-https://www.coca-cola.com/ie/en/media-center/history-of-schweppes

แตกรายได้ ต้นทุน เจ้าของ Coca Cola ปี 2023

สรุปธุรกิจ Coca-Cola เติบโตไปทั่วโลก ด้วยการดึงคู่แข่ง มาเป็นพวก

แตกรายได้ ต้นทุน Meta เจ้าของ Facebook, Instagram และ Whatsapp ปี 2023

แตกรายได้ ต้นทุน เจ้าของ เฮลซ์ บลูบอย น้ำหวานที่อยู่คู่คนไทย รายได้ 3,000 ล้าน

After You แตกรายได้ ต้นทุน กำไร บริษัทเจ้าของ After You ปี 2566

แตกรายได้ ต้นทุน การบินไทย รักคุณเท่าฟ้า ปี 2566

แตกรายได้ ต้นทุน CRC เจ้าของห้างเซ็นทรัล ปี 2566

แตกรายได้ ต้นทุน POP MART ผู้ผลิต Art Toy ลาบูบู้ ที่ลิซ่ายังต้องสะสม

แตกรายได้ ต้นทุน NVIDIA หุ้นชิปที่กำไรโต 5 เท่า ใน 1 ปี