ช่วงนี้เราจะเห็นหลาย ๆ บริษัทประกาศจ่ายปันผลออกมาเป็นหุ้น ไม่ว่าจะเป็น

- บริษัท สยามเวลเนสกรุ๊ป จำกัด (มหาชน) หรือ SPA

- บริษัท มาสเตอร์ สไตล์ จำกัด (มหาชน) หรือ MASTER - บริษัท เงินติดล้อ จำกัด (มหาชน) หรือ TIDLOR

คำถามที่หลายคนน่าจะสงสัยก็คือ ทำไมบริษัทเหล่านี้เลือกที่จะจ่ายปันผลเป็นหุ้น 

แล้วนักลงทุนจะได้ประโยชน์จากการรับปันผลเป็นหุ้น เหมือนรับปันผลเป็นเงินสดจริงหรือ ?

MONEY LAB จะย่อยเรื่องการเงิน การลงทุน ให้เข้าใจง่าย ๆ 

เมื่อบริษัทมีกำไรจากการดำเนินธุรกิจ บริษัทมักจะ

จ่ายปันผล เพื่อเป็นการแบ่งปันกำไรส่วนหนึ่งตอบแทน

กลับคืนให้กับผู้ถือหุ้น 

การจ่ายปันผล มีด้วยกัน 2 รูปแบบ นั่นคือ

1. จ่ายเป็นเงินสด (Cash Dividend) 

2. จ่ายเป็นหุ้น (Equity Stock Dividend)

ส่วนใหญ่แล้ว บริษัทมักจะจ่ายปันผลในรูปแบบของเงินสด

ซึ่งเป็นสิ่งที่นักลงทุนหลาย ๆ คนน่าจะคุ้นเคยกันดี

แต่ก็มีบางบริษัทเลือกที่จะจ่ายปันผลในรูปแบบของหุ้น

หรือที่เรียกว่า “หุ้นปันผล”

โดยการจ่ายปันผลเป็นหุ้น จำนวนหุ้นปันผลที่ผู้ถือหุ้น

แต่ละคนจะได้รับนั้น จะถูกกำหนดตามสัดส่วน ที่ผู้ถือหุ้นเดิมถือหุ้นอยู่ 

ยกตัวอย่างเช่น บริษัทจ่ายปันผลเป็นหุ้น ในอัตราส่วน 10:1 

หมายความว่า หากผู้ถือหุ้นเดิมถือหุ้นอยู่ 10 หุ้น ก็จะได้รับหุ้นปันผลเพิ่มมาอีก 1 หุ้น รวมกันเป็น 11 หุ้น

แล้วบริษัทเอาหุ้นจากไหน มาจ่ายปันผลให้เรา ?

การจ่ายปันผลเป็นหุ้น จะทำให้บริษัทต้องเพิ่มทุนจดทะเบียน เพื่อออกหุ้นใหม่ แล้วนำหุ้นที่ออกใหม่มาจ่ายเป็นหุ้นปันผลให้ผู้ถือหุ้น

และถ้าเราเข้าไปดูในงบแสดงฐานะการเงิน จะพบว่า

บริษัทจะต้องมีกำไรสะสมลดลง เท่ากับทุนจดทะเบียนที่เพิ่มขึ้น เพื่อทำให้ส่วนของผู้ถือหุ้นของบริษัทเท่าเดิม

ซึ่งจะต่างจากการจ่ายปันผลออกมาเป็นเงินสด ที่จะทำให้ส่วนของผู้ถือหุ้นลดลง จากกำไรสะสมที่ลดลง ตามมูลค่าเงินปันผลที่บริษัทจ่ายออกมา

สรุปให้เห็นภาพง่าย ๆ สิ่งที่เกิดขึ้นจากการที่บริษัท

จ่ายปันผลเป็นหุ้น คือ

- สัดส่วนการถือหุ้นเท่าเดิม เพราะผู้ถือหุ้นเดิมทุกคน

ได้หุ้นเพิ่มขึ้น ตามสัดส่วนที่เท่ากันหมด

- มูลค่ารวมของบริษัทเท่าเดิมไม่ได้เปลี่ยนแปลง

- จำนวนหุ้นเพิ่มขึ้นจากหุ้นปันผล แต่ราคาหุ้นจะลดลง

เมื่อสัดส่วนการถือหุ้นของนักลงทุนเท่าเดิม และมูลค่าบริษัทไม่ได้เพิ่มขึ้น ก็แปลว่าความมั่งคั่งของผู้ถือหุ้นไม่ได้เพิ่มขึ้นแม้แต่น้อย 

เมื่อความมั่งคั่งของผู้ถือหุ้นเท่าเดิม แล้วบริษัทที่ปันผลออกมาเป็นหุ้นจะได้อะไรบ้าง ?

1. มีเงินสดเก็บไว้ลงทุน และขยายธุรกิจ

บริษัทอาจจะต้องการเก็บเงินสดไว้ เพื่อนำไปลงทุน

ขยายธุรกิจ โดยไม่ต้องระดมทุนจากภายนอก

จึงเลือกที่จะจ่ายหุ้นปันผลแทน

ซึ่งในทางปฏิบัติส่วนใหญ่แล้ว บริษัทมักจะจ่ายปันผล

เป็นหุ้นควบคู่กับการจ่ายปันผลเป็นเงินสด

ส่วนของเงินสดที่จ่ายออกมา เอาไว้รองรับการหักภาษี ณ ที่จ่าย 10% ของหุ้นปันผล ซึ่งบริษัทมักจ่ายออกมาพอดี หรืออาจจะเกินมานิดหน่อย

ภาษีหัก ณ ที่จ่าย 10% ที่บริษัทต้องจ่ายให้สรรพากร

ในอีกมุมหนึ่งหากนำเงินนั้นเก็บไว้ลงทุนในบริษัทเพื่อขยายธุรกิจ

ทำให้กำไรเติบโตในอนาคต ก็อาจจะเป็นสิ่งที่ดีกว่า

2. รักษาระดับความสามารถในการกู้ยืมเงิน

เงื่อนไขสำคัญของสถาบันการเงินในการปล่อยกู้ให้กับภาคธุรกิจคือ การปล่อยกู้ในอัตราส่วนที่ไม่สูงเกินกว่าส่วนของผู้ถือหุ้นของบริษัทผู้ขอเงินกู้มากนัก

ดังนั้นข้อแตกต่างของการจ่ายปันผลออกมาเป็นหุ้น ที่ไม่ได้ทำให้ส่วนของผู้ถือหุ้นลดลง เหมือนกับการจ่ายปันผลออกมาเป็นเงินสด

จะทำให้บริษัทสามารถรักษาวงเงินในการกู้ยืมเงินจากสถาบันการเงิน หรือแม้แต่การออกหุ้นกู้ไว้ได้นั่นเอง

3. เพิ่มสภาพคล่องของหุ้น จากการมีจำนวนหุ้นเพิ่มขึ้น

ทั้งการจ่ายปันผลเป็นหุ้นและการแตกพาร์หุ้น ส่งผลทำให้

จำนวนหุ้นเพิ่มขึ้น

แต่อย่างไรก็ตาม การจ่ายปันผลเป็นหุ้น บริษัทจะต้อง

จ่ายเป็นเงินรองรับการหักภาษี ณ ที่จ่ายออกมาด้วย 

ในขณะที่การแตกพาร์หุ้น ไม่ต้องเสียภาษี 

ดังนั้นหากบริษัทต้องการเพิ่มสภาพคล่องของหุ้น โดยไม่มีภาระภาษี การแตกพาร์หุ้นจึงเป็นทางเลือก

ที่ดีกว่า 

4. เป็นการบังคับเพิ่มทุน

การปันผลเป็นหุ้นเป็นการเพิ่มทุน โดยที่ผู้ถือหุ้นไม่ต้อง

ควักเงินออกมาจ่ายค่าซื้อหุ้นเอง

และการจ่ายหุ้นปันผล ก็เป็นหนึ่งในเหตุผลสำคัญที่

บริษัทจดทะเบียนขนาดเล็กในดัชนี mai ทำเพื่อเพิ่มทุนจดทะเบียน สำหรับเตรียมย้ายไปจดทะเบียนในดัชนี SET 

เพราะหนึ่งในคุณสมบัติที่ตลาดหลักทรัพย์กำหนด 

คือ ต้องมีทุนจดทะเบียนชำระแล้ว ให้ถึงเกณฑ์ขั้นต่ำ 

300 ล้านบาท

หลังจากมองในมุมของบริษัทแล้ว กลับมามองฝั่ง

ของผู้ถือหุ้น จะพบว่า หุ้นปันผล ก็เป็นเพียงกลไกทางการเงิน ที่ทำให้ผู้ถือหุ้นรู้สึกได้อะไรกลับมา มากกว่าบริษัทที่ไม่จ่ายปันผลเลย

ถึงแม้ว่าในความเป็นจริงแล้ว การได้หุ้นปันผลนั้น ผู้ถือหุ้นทุกคนจะได้ ตามสัดส่วนที่เท่ากันหมด และความมั่งคั่งจะไม่เปลี่ยนแปลงไปเลยก็ตาม

ดังนั้นการจ่ายปันผลเป็นหุ้น จึงเปรียบเสมือน

การจ่ายภาษี เพื่อให้ได้แตกพาร์หุ้นเท่านั้น

หากบริษัทที่เราถือหุ้นอยู่ เลือกที่จะจ่ายหุ้นปันผล 

เราในฐานะผู้ถือหุ้น ก็ต้องติดตามว่าบริษัททำเพราะอะไร นำเงินสดที่เก็บไว้ไปใช้ให้เกิดประโยชน์ได้แค่ไหน

เพราะการจ่ายหุ้นปันผลจะโดนหักภาษี 

หากไม่นำไปใช้ให้ดี ก็จะกลายเป็นเพียงการเสียภาษี

ที่ไร้ประโยชน์นั่นเอง..

References

-https://www.set.or.th/th/listing/listed-company/financial-instruments/stock-dividend

-https://wconnex.bualuang.co.th/s/article/cash-vs-stock-devidend?language=th